W XXI wieku wysoki poziom medycyny umożliwia przeciwdziałanie wielu poważnym chorobom, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu stanowiły poważne zagrożenie. Antybiotyki, szczepionki nowoczesne metody leczenia pozwalają na skuteczne leczenie pacjentów nawet w bardzo poważnym stanie. Obecnie największe zagrożenie dla społeczeństwa stanowią choroby cywilizacyjne. Czym dokładnie się charakteryzują? Jak można im przeciwdziałać? Kiedy warto wykonywać badania profilaktyczne?
Choroby cywilizacyjne – jak im przeciwdziałać?
- Czym się charakteryzują choroby cywilizacyjne?
- Badania w profilaktyce chorób cywilizacyjnych
- Jaka dieta pomaga przeciwdziałać chorobom cywilizacyjnym?
- Aktywność fizyczna – istotny element profilaktyki
Choroby cywilizacyjne – czym się charakteryzują?
Choroby cywilizacyjne są odpowiedzialne aż za 70% zgonów na całym świecie. Mianem tym określa się choroby, które nie są wywołane przez patogeny, takie jak wirusy, czy bakterie, nie są również zaraźliwe. Są to zaburzenia o charakterze przewlekłym, które nieleczone prowadzą do śmierci i są spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak:
- zła dieta,
- brak aktywności fizycznej,
- palenie papierosów, picie alkoholu, czy korzystanie z innych używek;
- silny, przewlekły stres;
- zanieczyszczenie środowiska;
Do chorób cywilizacyjnych zalicza się kilka rodzajów schorzeń, obejmujących:
Choroby sercowo-naczyniowe – stanowiące obecnie 50% wszystkich zgonów, są to między innymi miażdżyca, nadciśnienie, niedokrwienność serca, zawał serca, czy udary mózgu.
Choroby układu pokarmowego – między innymi refluks, wrzody żołądka i dwunastnicy, choroby jelit.
Zaburzenia psychiczne – nerwica, depresja, anoreksja, bulimia, czy uzależnienia, które są często wywołane przez długotrwały stres, spowodowany czynnikami zewnętrznymi, np. społecznymi, czy zawodowymi.
Otyłość – to choroba dotykająca coraz większą część polskiego społeczeństwa w tym 30% dzieci w wieku przedszkolnym.
Cukrzyca typu II – to choroba spowodowana przede wszystkim niewłaściwą dietą i brakiem aktywności fizycznej. Nieleczona, czy późno wykryta choroba wiąże się z poważnymi komplikacjami.
Badania profilaktyczne – kontroluj swój stan zdrowia
Choroby cywilizacyjne rozwijają się długo, nie dając żadnych lub mało charakterystyczne objawy, które się różnią zależnie od rodzaju choroby. Jednym z najważniejszych elementów profilaktyki chorób cywilizacyjnych jest wykonywanie badań okresowych. Ich częstotliwość jest zależna od wieku, a także poziomu ryzyka pojawienia się takiej choroby.
Profilaktyczne badania krwi we Wrocławiu https://www.dcg.wroclaw.pl/diagnostyka-laboratoryjna-wroclaw można wykonać między innymi w DCG.
Diagnostyka w kierunku chorób cywilizacyjnych obejmuje również badania obrazowe, przede wszystkim USG, rezonans magnetyczny, czy tomografię komputerową oraz badania endoskopowe np. kolonoskopię, czy gastroskopię.
Dieta w profilaktyce chorób cywilizacyjnych
Skutecznie przeciwdziałać chorobom cywilizacyjnym, pomaga właściwy sposób żywienia. W ostatnich latach piramida żywienia uległa dość znacznym zmianom. Stało się tak dzięki licznym badaniom i aktualizacji wiedzy dotyczącej wpływu żywienia na organizm.
Jedną z najważniejszych zasad zdrowego żywienia jest unikanie przetworzonej żywności, która zawiera duże ilości cukru, soli, oraz konserwantów, oraz słodyczy i słodkich napojów gazowanych. Cukier to również białe pieczywo i produkty z mąki pszennej, które należy zastąpić produktami wielozbożowymi o wyższej zawartości błonnika.
Podstawę diety powinny stanowić przede wszystkim warzywa spożywane na surowo, gotowane, czy duszone. Zalecane dzienne ich spożycie to aż połowa tego, co znajduje się na naszym talerzu przy każdym posiłku. Bardzo ważne są również owoce, trzeba jednak pamiętać, że zawierają cukier, dlatego stosunek ilości zjadanych warzyw i owoców powinien wynosić ¾ do ¼. Warzywa i owoce są niezastąpionym źródłem związków aktywnych chroniących przed wolnymi rodnikami.
Dietę powinna zawierać mięso, ale nie w tak dużych ilościach, jak wiele osób spożywa obecnie na co dzień. Trzeba ograniczyć spożycie mięsa czerwonego, czy świniny, zastępując doskonałym źródłem jakim są rośliny strączkowe, jajka oraz ryby. Całość należy uzupełniać produktami nabiałowymi, np.: mlekiem, serami, jogurtami, czy kefirami, nie tylko z mleka krowie, ale również koziego.
Ostatnim elementem piramidy są tłuszcze. Wysokonasycone tłuszcze pochodzenia zwierzęcego powinny być zastąpione tłuszczami roślinnymi takimi jak np. oliwa z oliwek, olej rzepakowy, czy orzechowy.
Aktywność fizyczna – niezbędna, by zadbać o zdrowie
W ciągu kilkudziesięciu lat tryb życia ludzi uległ znacznym zmianom. Wiele osób wykonuje pracę siedzącą, porusza się samochodami, a poziom aktywności fizycznej znacznie się obniżył. Brak ruchu ma negatywne skutki na funkcjonowanie całego organizmu. Powoduje nie tylko otyłość, ale także prowadzi do osłabienia układu krążenia, wydolności serca, a co się z tym wiąże, wpływa również na funkcje ludzkiego mózgu.
O odpowiednią dawkę ruchu należy dbać regularnie. Zależnie od intensywności mogą być to codzienne spacery trwające minimum 30 minut, jazda na rowerze czy też zajęcia na siłowni lub fitness, najlepiej 3 razy w tygodniu.
Zmiana trybu życia na bardziej aktywny, zastosowanie odpowiedniej diety oraz regularne badania, umożliwiają skutecznie przeciwdziałać chorobom cywilizacyjnym.
