Zauważyłaś u swojego dziecka czerwone plamy i małe grudki? Skóra łuszczy się i swędzi, zwłaszcza w nocy? Może u siebie dostrzegłaś takie objawy? Jeśli na powyższe pytania odpowiedziałaś twierdząco, to możesz mieć do czynienia z atopowym zapaleniem skóry. Z poniższego artykułu dowiesz się, co to za schorzenie i jak można je leczyć.
Atopowe zapalenie skóry – co to jest?
Atopowe zapalenie skóry to nieuleczalna choroba, która ma podłoże genetyczne. Tej przypadłości nie da się całkowicie wyleczyć, lecz można znacznie ograniczyć rozprzestrzenienie się niepożądanych zmian skórnych. Mimo że schorzenie ma źródło w genach, to ta choroba jest uważna za cywilizacyjną, gdyż na początku XX wieku odsetek pacjentów cierpiących na tę dolegliwość wynosił 1%, a obecnie liczba ta przekracza 1/3 społeczeństwa.
Objawy choroby
Najbardziej charakterystycznymi objawami schorzenia jest sucha i zaczerwieniona skóra, której towarzyszy świąd oraz skłonność do nawracających zakażeń bakteryjnych. Zmiany chorobowe mogą pojawić się na całej skórze, lecz najczęściej ukazują się na twarzy, szyi, a także na zgięciach łokciowych oraz kolanowych. Ta choroba często występuje z innymi schorzeniami z tej grupy, czyli z przewlekłym katarem siennym, astmą oskrzelową oraz zapaleniem spojówek. W zaawansowanym stadium atopowego zapalenia skóry może pojawić się rumień, który jest wyraźnie odgraniczony od skóry otoczenia. Towarzyszyć mu mogą pęcherzyki, nadżerki
i grudki. U dzieci do 2 r.ż. zmiany chorobowe są niewielkie i występują głównie na policzkach, czole, a także na głowie. Pacjenci w wieku od 2 do 11 lat skarżą się na zmiany w okolicach zgięć stawowych, tzn. kolanowych, nadgarstkowych oraz łokciowych. Natomiast nastolatkowie i osoby dorosłe mogą cierpieć na zmiany skórne na grzbiecie i na rękach. Może też dojść do erytrodemii, czyli do wystąpienia stanu zapalnego na całej powierzchni ciała chorego.
Atopowe zapalenie skóry – leczenie
Kuracja atopowego zapalenia skóry jest długotrwałym procesem wymagającym konsekwencji i cierpliwości. Lekarze rekomendują trzy metody terapii: niefarmakologiczne, farmakologiczne miejscowe oraz farmakologiczne ogólne.
- W przypadku leczenia niefarmakologicznego najważniejsza jest pielęgnacja emolientami, czyli specjalistycznymi dermokosmetykami, które nie zawierają sztucznych składników. Tego typu preparaty mają za zadanie odbudować płaszcz lipidowy skóry, a także zregenerować barierę naskórkową. Podczas leczenia pielęgnacyjnego należy unikać środków posiadających w składzie konserwanty oraz składniki drażniące. W walce o lepszy stan skóry pomocne są bezzapachowe żele do mycia twarzy i ciała. Sprzymierzeńcem w walce o zdrową skórę jest również fototerapia, czyli naświetlanie zmian chorobowych za pomocą światła ultrafioletowego. Dzięki regularnemu stosowaniu tego typu terapii nastąpi zmniejszenie świądu oraz stanów zapalnych. Należy jednak pamiętać, że tej metody nie wolno stosować u pacjentów poniżej 12 r.ż.
- Kiedy lekarz podejmie decyzję o leczeniu miejscowym farmakologicznym, można rozpocząć kurację sterydami, które mają działanie przeciwzapalne. Terapia sterydami jest rozległa, dlatego też łatwo dostosować plan leczenia do indywidualnego pacjenta. Jedną z pochodnych sterydów jest maść glikokortykosteroidowa, która jest bardzo pomocna podczas leczenia zaostrzonych zmian skórnych. Należy jednak pamiętać, że tego typu preparaty można stosować tylko przez krótki czas. W innym przypadku mogą powstać skutki uboczne typu: rozstępy, zanik skóry czy jej ścieńczenie. Podczas tego procesu skóra staje się bardzo cienka, delikatna oraz wrażliwa. Innym rodzajem zastosowania leczenia atopowego zapalenia skóry jest przyjmowanie leków z grupy inhibitorów kalcyneurynów, które mają taki sam efekt jak w przypadku zastosowania sterydów. Należy mieć na uwadze, że ich udział w leczeniu w porównaniu do glikokortykosteroidu jest znacznie bezpieczniejszy dla cery nie tylko u dorosłych, ale i u dzieci, ponieważ nie powoduje ona skutków ubocznych. W przypadku, kiedy stan tkanek skórnych znacznie się pogorszy, możemy wdrożyć leczenie antybiotykowe, które miejscowo poprawią stan skóry. Należy pamiętać, że tego typu preparaty nie mogą być wykorzystywane w kuracji profilaktycznej, ponieważ istnieje wysokie ryzyko wzrostu odporności bakterii na antybiotyki.
- W ciężkich przypadkach choroby specjalista może zalecić stosowanie, immunosupresantów, czyli leków hamujących nadmierną aktywność układu odpornościowego. Przykładem tego typu środków jest cyklosporyna oraz metotreksat. Wspomóc proces terapii mogą również leki przeciwhistaminowe, które są pomocne w redukcji świądu.
Atopowe zapalenie skóry – podsumowanie
Atopowe zapalenie skóry jest nieuleczalnym schorzeniem, za którego podłoże przyjmuje się m.in. uwarunkowania genetyczne oraz czynniki środowiskowe. Proces leczenia jest indywidualnie dostosowywany do pacjenta, biorąc pod uwagę jego wiek oraz stopień zaawansowania choroby. Należy również pamiętać, że ta dolegliwość nie jest zaraźliwa, dzięki czemu kontakt z chorym jest bezpieczny.