Węglowodany nazywane potocznie cukrami są dla człowieka najważniejszym źródłem energii. Znajdują się w większości produktów dostępnych w sklepach i spożywamy je praktycznie w każdym posiłku.
Według danych GUS statystyczny Polak zjada rocznie około 45 kilogramów cukru, co oznacza 32 łyżeczki dziennie. Dla porównania, statystyczny Amerykanin – zjada każdego dnia 110 łyżeczek cukru. Jakie wyróżniamy rodzaje cukru? Ile możemy bezpiecznie go spożywać?
Rodzaje cukru i ich właściwości
Z cukrami mamy do czynienia każdego dnia, często nawet nie będąc świadomymi, w jakiej postaci je spożywamy. Z chemicznego punktu widzenia możemy je podzielić na proste i złożone. Cukry proste to monosacharydy – np. glukoza, która jest podstawowym źródłem energii oraz znacznie słodsza fruktoza znajdująca się m.in. w owocach, sokach owocowych i miodzie. Disacharydy, które również zaliczamy do cukrów prostych, to np. sacharoza (znajduje się w burakach cukrowych i trzcinie cukrowej), laktoza (cukier zawarty w mleku) i maltoza (wykorzystywany w piekarnictwie i produkcji piwa). Wielocukry, czyli węglowodany złożone, to m.in. skrobia, glikogen i celuloza. Celuloza jest składnikiem błonnika pokarmowego, a skrobię znajdziemy w takich warzywach jak ziemniaki czy kukurydza.
Również w przemyśle wyróżniamy kilka rodzajów cukru. Podstawowym, najczęściej spotykanym jest cukier biały, granulowany lub gruboziarnisty cukier stołowy uzyskiwany z buraków cukrowych. Składa się z fruktozy i glukozy. Można go znaleźć w każdym domu – używany jest do słodzenia kawy, herbaty, wypieków i doprawiania nawet wytrawnych dań. Kolejną, również popularną postacią cukru jest cukier puder – wykorzystywany jest gównie do dekoracji ciast i deserów. Cukier trzcinowy, potocznie nazywany brązowanym, jest pozyskiwany z trzciny cukrowej. Uważany jest za zdrowszy i bogatszy w składniki odżywcze, ponieważ jest nierafinowany(nieoczyszczany), jednak niewiele różni się od tego uzyskiwanego z buraków. Postacie cukru zyskujące na popularności to również cukier muscavado o charakterystycznym smaku melasy czy też kokosowy pozyskiwany z kwiatostanów palmy kokosowej. Ma lekki kakaowy i karmelowy posmak, stąd często wykorzystywany jest jako aromatyczny dodatek do kaw i deserów. Cechuje go kaloryczność i słodkość podobna do cukru białego.
Dzienne zapotrzebowanie na węglowodany – ile wynosi bezpieczna dzienna dawka spożycia cukru?
Węglowodany powinny stanowić około 50% dziennego zapotrzebowania kalorycznego, ponieważ są naszym głównym źródłem energii – bez nich organizm człowieka nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować. Cukry znajdują się w takich produktach jak chleb, makarony, ryż, warzywa strączkowe i owoce. Przy zbyt małej podaży cukrów może dojść do zbyt niskiego ich poziomu we krwi, czyli niebezpiecznej dla zdrowia hipoglikemii. Minimalne dziennie ich spożycie to 130 gramów, jednak węglowodany pochodzące ze słodkich napojów, słodyczy i deserów, czyli cukry proste zgodnie z zaleceniami WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) powinny stanowić maksymalnie 10%. Aby dowiedzieć się więcej, sprawdź informacje na stronie: https://uczymyjakslodzic.pl/dzienne-zapotrzebowanie-na-cukry-ile-dla-kogo/.
Normy spożywania cukru – jaka ilość jest bezpieczna dla zdrowia?
Aby zapobiec konsekwencjom zdrowotnym wynikających z nadmiernego spożycia cukrów prostych, według naukowców z WHO dorosły człowiek powinien ograniczyć spożywanie cukru do maksymalnie 25 g (100 kalorii) – czyli około 5 łyżeczek. W przypadku spożywania większej ilości wzrasta ryzyko zachorowania m.in na nadciśnienie, cukrzycę oraz miażdżycę.
