Zachwycająca smakiem i aromatem kawa nie musi być atutem wyłącznie dobrych restauracji i kawiarni. Przy odrobinie determinacji, dobrze dobranym gatunku kawy a także odpowiednim sprzęcie do jej parzenia, można bez trudu przygotować ją samemu. Przedstawiamy krótkie kompendium wiedzy o kawie, które pomoże wam uporządkować informacje o tym popularnym napoju i przybliży sposoby jego parzenia. Gotowi? Zaczynamy!
Rodzaje kaw — nazewnictwo
Bywalcy restauracji i kawiarni z łatwością rozpoznają poniższe nazwy. Sposób przygotowania części z nich jest dość skomplikowany, lecz najpopularniejsze rodzaje kaw nie są wcale trudne do przyrządzenia. Najchętniej zamawiane są:
- Espresso wraz z jego odmianami: ristretto, espresso doppio oraz macchiato,
- Cappuccino (spienione mleko + espresso),
- Americano (espresso + woda),
- Latte (dużo mleka + podwójne espresso + mała ilość piany mlecznej),
- Latte macchiato (dużo mleka + odrobina espresso).
Źródło: Shutterstock
Espresso to podstawowa metoda serwowania kawy i baza wyjściowa dla innych sposobów jej podawania. Warto zatem rozpocząć przygodę aspirującego baristy właśnie od tego sposobu przygotowania kawy, aby potem stopniowo zwiększać stopień trudności. Istotne jest także posiadanie odpowiedniej klasy sprzętu w postaci dobrego ekspresu.
Jak zrobić wyborne espresso?
Na smak tego rodzaju kawy ma wpływ przede wszystkim sposób jej palenia. Dla espresso ziarna powinny być średnio palone — zapewnia to kompromis pomiędzy smakiem kwaskowym a gorzkim. Do zrobienia jednej porcji powinno wystarczyć ok. 7 gramów drobno zmielonej kawy. Pozostałe ustawienia ekspresu, których należy przestrzegać to:
- Odpowiednie ciśnienie (zwykle ok. 9 barów),
- Krótki czas parzenia (jest wskazane, by zamknął się w połowie minuty),
- Optymalna temperatura wody (od 90 do 95 stopni Celsjusza).
Z powodu możliwej zawartości kamienia wypada zdecydować się na wodę filtrowaną zamiast kranowej. Pomoże to w odpowiedniej konserwacji ekspresu. W tzw. kolbie urządzenia da się zazwyczaj umieścić ok. 7-8 gramów kawy — dokładnie tyle, ile potrzeba do przyrządzenia espresso. Trzeba zważyć przygotowaną do parzenia zmieloną kawę, aby mieć pewność zastosowania odpowiedniej ilości.
Ubicie zmielonej kawy ma duży wpływ na finalną jakość napoju. Jeśli zostanie to zrobione zbyt mocno, napój może zbyt wolno wydobywać się z ekspresu. Z kolei przesadnie luźne ubijanie zwykle skutkuje zbyt szybkim wypływaniem cieczy po zaparzaniu. Warto na początku zrobić kilka porcji tego rodzaju kawy, aby zorientować się jaki wpływ na smak ma rodzaj ubicia kawy i która z wersji espresso najbardziej nam smakuje.
W przypadku ekspresu automatycznego obecność całego kawowego rytuału jest nieco ograniczona — sprowadza się do wyboru odpowiedniej kawy, wsypania jej, a także wlania wody. Dodatkowymi opcjami mającymi wpływ na smak napoju jest stopień mielenia, temperatura wody, a także moc i ilość kawy, którą chcemy zaparzyć. Wszystkie te możliwości można dostosowywać w ustawieniach ekspresu.
Inne rodzaje kaw z ekspresu — od najprostszych
Kiedy przygotowywanie espresso wejdzie już w nawyk, warto przystąpić do innych rodzajów napojów. Najprościej przygotować najbliższe odmiany:
- Ristretto — zawiera połowę ilości wody wykorzystywanej w porcji espresso (ok. 15 ml),
- Espresso doppio — odwrotność ristretto, czyli zastosowanie podwójnej ilości wody (circa 60 ml),
- Macchiato — zwyczajowa porcja espresso z bardzo niewielką ilością mleka do smaku.
Jest to swoiste preludium przed cappucino, americano oraz latte — te sposoby przygotowania kawy są nieco mniej rygorystyczne oraz bardziej otwarte na różnorodne eksperymenty z ilością mleka. Eksperymentować zaś można do woli, ponieważ w domu nie obowiązują reguły i ograniczenia panujące w kawiarniach, a do uzyskania najbardziej aromatycznych smaków potrzeba tylko chwili cierpliwości. Dzięki niej każdy poranek będzie można rozpocząć od filiżanki ulubionego napoju.
Kawowe klasyki, czyli cappuccino, americano oraz latte
Cappuccino należy do najpopularniejszych kaw na świecie — nie bez powodu zdobyło serca kawoszy na całym świecie. Sposób jego przygotowania jest bardzo prosty. Składa się ono z następujących elementów:
- Standardowa porcja espresso,
- Podgrzane (najlepiej gorące) mleko,
- Pianka mleczna.
Wszystkie powyższe składniki powinny zostać połączone w równych proporcjach. Ważne jest, aby smak mleka nie był dominantą napoju — w tym celu najlepiej skorzystać z długo palonych ziaren kawy. Cappuccino zwykle zawiera mleko o zawartości tłuszczu 3,2%. Piankę mleczną można przygotować zarówno przy pomocy ekspresu z dyszą, jak i takiego, który pobiera mleko do wewnątrz. Ważne, aby temperatura spienianego mleka nie przekraczała 70 stopni, aby uniknąć rozkładu zawartych w nim białek. Negatywnie wpłynęłoby to na smak kawy.
Americano jest napojem nieco prostszym w przygotowaniu. Jest przyrządzane na bazie podwójnego espresso oraz gorącej wody. Standardowe proporcje to 2/3 wody oraz 1/3 espresso, jednak są to tylko ogólne wytyczne — każdy kawosz powinien spróbować znaleźć odpowiedni smak dla siebie.
Latte również cieszy się niesłabnącą popularnością wśród wielbicieli kawy. W przygotowaniu jest to napój nieco podobny do cappuccino, lecz zawierający mniejszą ilość spienionego mleka oraz zdecydowaną przewagę gorącego mleka nad espresso. Idealnym dodatkiem mogą być także syropy smakowe, dodawane wedle uznania. Warto pamiętać o odpowiedniej mocy espresso, które powinno być wyczuwalne spod mlecznej dominanty.
Eksperymentowanie z kawami to ciekawe doświadczenie — pozwala na przeniesienie wrażeń z restauracji czy kawiarni prosto do domowego zacisza. Przekonaj się, jak świetnym baristą możesz zostać!