Sprawy spadkowe bywają niezwykle skomplikowane. W ich przypadku przyda się wsparcie prawne.
Prawo dziedziczenia
Prawo dziedziczenia, czy też inaczej – prawo spadkowe reguluje wszelkie związane z dziedziczeniem kwestie. Jest to jeden z działów prawa cywilnego. W przepisach znajdziemy regulacje dotyczące tego, kto jest uprawniony do dziedziczenia, na jakich zasadach odbywa się dziedziczenie testamentowe, jak kształtuje się odpowiedzialność za długi spadkowe.
Co do zasady, ustawodawca preferuje dziedziczenie testamentowe. Dzięki testamentowi sytuacja spadkobierców jest jasna, wola spadkodawcy – konkretnie wyrażona. Jeżeli spadkodawca nie pozostawił testamentowych dyspozycji – do dziedziczenia dopuszcza się spadkobierców ustawowych. Prawo określa jasno kolejność dziedziczenia a także udział poszczególnych osób w spadku. Opisuje także sytuacje, w których na przykład któryś ze spadkobierców nie przeżył spadkodawcy.
W prawie spadkowym znajdziemy także zapisy odnoszące się do tego jak można przyjąć spadek w taki sposób, aby nie odpowiadać swoim majątkiem za długo spadkobiercy. Żeby w pełny sposób chronić krąg najbliższych zmarłego, ustawodawca uregulował również kwestię zachowku.
Warto wspomnieć, że sam spadek to nie tylko majątek, na przykład nieruchomości czy pieniądze, ale również prawa i obowiązki zmarłego, które przechodzą na spadkobiercę.
Spadek można przyjąć lub odrzucić. Może to zrobić tylko osoba, która w momencie otwarcia spadku żyje i jest powołana do dziedziczenia (czyli na przykład dziecko zmarłego, które go przeżyło i nie zostało wydziedziczone). Spadkobierca musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Co więc jeśli dziedziczy na przykład niepełnoletni zstępny? Jego przedstawiciel ustawowy będzie musiał złożyć w jego imieniu oświadczenie. Jeśli nie będzie to możliwe, w tej roli wystąpi sąd. Spadkobierca może przyjąć spadek wprost – nie ograniczając swojej odpowiedzialności za długi spadkowe, odrzucić go w całości lub przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza – z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wysokości spadku. Ma taką możliwość tylko przez pierwsze 6 miesięcy po dowiedzeniu się o podstawie dziedziczenia.
Kto może domagać się spadku
Spadku może domagać się krąg spadkobierców określony ustawą. Ustawodawca włączył do niego ostatnio dziadków i dalszych krewnych. Jeśli spadkodawca pozostawił testament, w którym rozdysponował swój majątek z pominięciem spadkobierców ustawowych, mogą oni domagać się zachowku. Roszczenie o spadek mogą mieć także osoby wydziedziczone – tu jednak konieczne będzie podważenie testamentu, wykazanie, że nieprawidłowa była przyczyna wydziedziczenia.
Podatek od spadku
W Polsce istnieje obowiązek podatkowy związany ze spadkiem. Po nabyciu spadku, musimy zapłacić podatek, jeśli wartość tego spadku przekracza kwotę wolną od podatku. Jakiej wysokości jest to kwota? To zależy od tego do której grupy podatkowej przynależy spadkobierca. Im bliższe pokrewieństwo ze zmarłym, tym wyższa kwota. Oznacza to jednocześnie, że zmniejsza się podatek. Moment powstania obowiązku przypada na chwilę uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.
Warto wiedzieć, że w przypadku gdy spadkobiercą jest ktoś z kręgu najbliższych osób zmarłego – małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie – można zostać zwolnionym od podatku. Nie dzieje się to jednak automatycznie. Spadkobierca musi w tym celu zgłosić nabycie spadku do właściwego urzędu skarbowego.
Z uwagi na skomplikowanie powyższych kwestii, często przydaje się wsparcie prawne w sprawach spadkowych. Tego typu problemy prawne związane są z dużymi emocjami. Prawnik spojrzy na sprawę z zewnątrz, na chłodno i racjonalnie oceni co można zrobić.
